Meettoren Kootwijk
In het bos bij Kootwijk staat sinds maart 2021 een toren van 36 m hoog, die flink uitsteekt boven de boomtoppen. De toren is gebouwd om te dienen als observatieplatform voor meteorologie en CO2-opname door de vegetatie. De metingen worden door de afdeling Meteorologie en Luchtkwaliteit van Wageningen Universiteit gedaan.
Er stond al een toren die in 1995 was gebouwd. Deze voldeed niet meer qua hoogte, comfort en veiligheid. In overleg met Layher is een nieuw ontwerp gemaakt van 18 platforms van 2,5 m bij 2,5 m. Trappen met leuningen verbinden de platforms en vormen nu een comfortabele en veilige manier om naar boven te klimmen. De toren is gebouwd op 2 lagen van 4 Stelconplaten. De zandbodem is een stabiele ondergrond. Bijzonder is dat de toren verder los staat van gebouwen. Op iedere hoek houden 4 tuidraden op verschillende hoogtes de toren in bedwang. Dat lukt heel goed, zelfs bij flinke wind staat de toren stabiel overeind, alleen bij wind boven kracht 6 voel je een kleine beweging
OPBOUW
Het onderste deel van de toren heeft dubbele staanders om de krachten op te vangen en te verdelen. Het was niet makkelijk om een bouwer te vinden die de toren kon opbouwen en de tuidraden kon dimensioneren, verankeren en garanderen. Uiteindelijk hebben we de bouwer gevonden in Van Ham tenten & Podia, die veel ervaring hebben met het bouwen van losse constructies. Het voorbereiden van de bouw was een proces dat enkele maanden duurde, in verband met constructieberekeningen, overleg en vergunningen. Toen het groene licht er was, is de toren uiteindelijk binnen een week gebouwd, gelukkig net voor het begin van het officiële broedseizoen.
De tuidraden en de staanders fungeren ook als bliksemafleiders. Deze zijn middels koperen leidingen verbonden met het grondwater op 4-6 m diepte. Na het afronden van de bouw, is er elektriciteit geïnstalleerd en is begonnen met het installeren van meetinstrumenten.
Naast het meten van de CO2 opname, wordt er ook temperatuur, windsnelheid, zonlicht en infraroodlicht gemeten, de verdamping. Tegelijkertijd is de toren een magneet voor onderzoekers van andere afdelingen en universiteiten, zoals Utrecht en Delft, die er meettechnieken testen en meetcampagnes houden. Heel mooi dat dit gebeurt! De eerste resultaten zijn via hier te bekijken.
De toren is gesponsord door NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) via het Ruisdael project (ruisdael-observatory.nl), waarin verschillende atmosfeer-onderzoeksgroepen in Nederland samenwerken. Daarnaast is de toren ook onderdeel van een Europees gelijksoortige torens, ICOS (Integrated Carbon Observing System).
Auteur van dit artikel: Michiel K. Van der Molen, Wageningen Universiteit & Onderzoek | WUR Vakgroep Meteorologie en Luchtkwaliteit.
