Wet- en regelgeving
Wetgeving veilig werken op hoogte en regels voor steigers, rolsteigers, ladders en trappen
Veilig werken op hoogte is essentieel. Op deze pagina vind je alle relevante informatie over de wet- en regelgeving rondom steigers, rolsteigers, ladders en trappen, zowel in Nederland als in België. Layher biedt hiermee een compleet overzicht, zodat je zeker weet dat je volgens de juiste richtlijnen werkt, of je nu in Nederland of België actief bent.
Nederland
Wet en regelgeving omtrent werken op hoogte en het werken met arbeidsmiddelen
- De Arbowet (officiële volledige naam: Arbeidsomstandighedenwet) bevat de hoofdlijnen.
- Het Arbobesluit (officiële volledige naam: Arbeidsomstandighedenbesluit), bevat concrete voorschriften zoals het werken met steigers.
- De Arbeidsomstandighedenregeling bevat verdere technische en administratieve invulling omschrijft onder andere de verantwoordelijkheden van de werkgever en werknemers.
Deze wetgeving stelt eisen om veilig werken en valgevaar te beperken door eisen te stellen aan veilig op hoogte te werken en het werken met arbeidsmiddelen.
1. Regelgeving Steigers (exclusief rolsteigers)
In Nederland zijn er naast de wettelijke regels ook de volgende richtlijnen en normen:
- Richtlijn Steigers: Deze richtlijn, opgesteld door de Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingbedrijven (VSB), biedt praktische richtlijnen voor het ontwerpen, opbouwen, gebruiken van steigers en bevat ook een opleidingsstructuur.. Deze richtlijn is opgenomen in de arbeidscatalogus van bouwend Nederland
- NEN-EN 12810 en NEN-EN-12811: Dit zijn de Europese normen voor steigers. Hierin staan technische vereisten voor ontwerp, constructie en gebruik van tijdelijke werkstructuren. Steigers die voldoen aan deze norm worden als veilig beschouwd voor professioneel gebruik.
Meer informatie:
Richtlijn Steigers – de officiële website voor de Nederlandse Richtlijn Steigers.
Volandis.nl – kennisplatform voor veilig werken op hoogte in de bouw.
2. Regelgeving Rolsteigers
In Nederland zijn er naast de wettelijke regels ook de volgende richtlijnen en normen:
- NEN-EN 1004-1:2020: Rolsteigers opgebouwd uit geprefabriceerde onderdelen - Materialen, afmetingen, belastingen, veiligheid en prestatie-eisen
- NEN-EN 1004-2:2021 en: Rolsteigers opgebouwd uit geprefabriceerde onderdelen - Deel 2: Regels en richtlijnen voor het opstellen van een handleiding.
Meer informatie:
Volandis.nl – kennisplatform voor veilig werken op hoogte in de bouw.
Volandis A-blad Rolsteigers
3. Wet- en Regelgeving Ladders en Trappen
Voor het gebruik van ladders en trappen gelden in Nederland ook strenge regels. De Arbowet en het Arbobesluit geven aan dat ladders alleen gebruikt mogen worden voor kortdurend en licht werk en niet voor langdurig werk op hoogte. Overige wetgeving en normen zijn:
- Besluit draagbaar klimmaterieel (Warenwet) wettelijke eisen aan ladders en trappen inclusief gebruik. Deze wet geld voor alle draagbare Klimmaterialen (huiselijk of professioneel gebruik.
- NEN 2484: Deze norm beschrijft de technische eisen aan ladders en trappen die in professionele omgevingen worden gebruikt. Hierin staan richtlijnen over belasting, stabiliteit en duurzaamheid.
Meer informatie:
Volandis.nl – met specifieke aandacht voor veilig laddergebruik in de bouw.
Volandis A-blad Ladders en Trappen
België
Wet en regelgeving omtrent werken op hoogte en het werken met arbeidsmiddelen
- Koninklijk besluit betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte - Deze regelgeving schrijft voor dat steigers voldoen aan hoge veiligheidsnormen, en benadrukt dat er valbeveiliging en een stabiele constructie aanwezig moeten zijn.
- Koninklijk besluit tot vaststelling van boek IX - Collectieve bescherming en individuele uitrusting van de codex over het welzijn op het werk
- Codex Boek IV.- Arbeidsmiddelen Titel 2 – Bepalingen van toepassing op alle arbeidsmiddelen
- Codex Boek IV.- Arbeidsmiddelen Titel 5 – Arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte
1. Regelgeving Steigers inclusief Rolsteigers
- NBN-EN 12810 en NBN-EN-12811: Dit zijn de Europese normen voor steigers. Hierin staan technische vereisten voor ontwerp, constructie en gebruik van tijdelijke werkstructuren. Steigers die voldoen aan deze norm worden als veilig beschouwd voor professioneel gebruik.
- NBN-EN 1004-1:2020: Rolsteigers opgebouwd uit geprefabriceerde onderdelen - Materialen, afmetingen, belastingen, veiligheid en prestatie-eisen
- NBN-EN 1004-2:2021 en: Rolsteigers opgebouwd uit geprefabriceerde onderdelen - Deel 2: Regels en richtlijnen voor het opstellen van een handleiding.
Meer informatie:
Constructiv.be – sectorfonds voor de Belgische bouw met uitgebreide veiligheidsinformatie.
Code van Goede Praktijk voor Steigers: Deze code is een praktische invulling van de Belgische wetgeving voor het veilig gebruik van steigers. De code geeft richtlijnen voor het opbouwen, keuren en veilig gebruiken van steigers. Deze code omvat Rolsteigers en steiger (“Niet” rolsteigers)
2. Wet- en Regelgeving Ladders en Trappen
In België gelden ook regels voor ladders en trappen, gebaseerd op het Koninklijk Besluit van 31 augustus 2005. Ladders mogen ook hier alleen gebruikt worden voor kortdurende en lichte werkzaamheden. Net als in Nederland gelden er eisen voor constructie, stabiliteit en regelmatig onderhoud:
- NBN EN 131: België volgt de Europese norm voor ladders en trappen. Deze norm stelt technische eisen aan ladders en trappen.
Meer informatie:
Constructiv.be – met richtlijnen en advies over veilig gebruik van ladders en trappen.
Conclusie: Veiligheid en Regelgeving voor Steigers, Rolsteigers, Ladders en Trappen
Het naleven van wet- en regelgeving voor steigers, rolsteigers, ladders en trappen is cruciaal voor de veiligheid op de werkvloer. Door deze regels te volgen, voorkom je ongevallen en zorg je voor een veilige werkplek, zowel in Nederland als in België. Voor actuele richtlijnen en details over het juiste gebruik kun je terecht op de websites van Volandis.nl, Richtlijnsteigers.nl, en Constructiv.be.
Veilig werken begint met de juiste voorbereiding – volg de wetgeving en werk veilig op hoogte!